Najważniejsza budowla:
Krąg kamienny w Stonehenge (Salisbury, Anglia), koniec III tysiąclecia p.n.e.
Europejska budowla megalityczna, pochodząca z epoki neolitu i brązu. Stanowi początek sztuki architektonicznej. Średnica okręgu zewnętrznego ma 100 metrów. Bloki liczą 4,2 m wysokości; każdy z nich waży 40-50 ton.
Najwspanialszy zabytek kultowy w Europie. Od 1986 wpisany jest na listę światowego dziedzictwa UNESCO.
[Na maturę należy umieć rozpoznać plan, rekonstrukcję i bryłę.]
Najważniejsza rzeźba:
Wenus z Willendorfu (Austria). Naturhistorisches Museum, Wiedeń.
Rzeźba przestawia wyidealizowany obraz kobiety. Twarz zaznaczona jedynie schematycznie, głowę pokrywają włos. Najbardziej uwydatnione zostały piersi, brzuch i uda, atrybuty kobiecości i symbol matki, która daje życia. Można sugerować, że związana jest z kultem płodności.
[Na maturze trzeba umieć rozpoznać figurkę ze zdjęcia.]
Najważniejsze malowidła:
Malowidła z Lascaux, Francja
Lascaux to jaskinia krasowa w Akwitanii. Malowidła powstały prawdopodobnie we wczesnym okresie kultury Magdaleńskiej (15 000 - 13 000 p.n.e. Rysunki pochodzą z różnych epok i przedstawiają przede wszystkim zwierzęta. W całej jaskini jest około 15 000 rytów skalnych i 150 malowideł.
Od stworzenia malowideł wykorzystano naturalne barwniki. Czerń uzyskano węglem drzewnym, a czerwień, żółć i purpurę ze związków żelaza (orcha).
[Na maturę trzeba umieć rozpoznać malowidła ze zdjęcia]
Inne:
Zabudowa Biskupina, województwo kujawsko-pomorskie, powiat żniński, gmina Gąsawa (na Pojezierzu Gnieźnieńskim)